پیازچه برگی یک گیاه چند ساله از خانواده پیازها میباشد.
این گیاه کوچکترین عضو این مجموعه میباشد و بومی اروپا ، آسیا و آمریکای شمالی است.قدمت کاشت پیازچه در اروپا به 5000 سال میرسد.
نوعی از این گیاه در البرز مرکزی میروید که به آن سیرک می گویند.
پیازچه بطور خام و به ویژه در سوپ ها و سالادها مصرف میشود.
به آسانی میتوان آن را در باغ خانه پرورش داد و چون خاصیت دفع حشرات را دارد ، برای کنترل آفات مورد استفاده قرار میگیردو چون گلهای زیبایی دارد به خاطر جنبه زینتی نیز کاشته میشود.
رومی ها معتقد بودند که پیازچه می تواند درد ناشی از آفتاب سوختگی و گلودرد را کاهش دهد و باعث افزایش فشارخون میشود.
پیازچه، انواع مختلفی دارد که ۳ نوع معروف و مشخص آن عبارتند از:
1 – پیازچه معمولی که رنگ آن مایل به قرمز می باشد .
2 – پیازچه سفید پیش رس .
3 – پیازچه دائمی برگ پهن .
این گیاه علفی چند ساله 30 تا 50 سانتی متر رشد میکند ظاهری شبیه لامپ دارد .
2 تا 5 سال طول میکشد تا گیاه کاملا رشد کند.
ساقه توخلی میباشد و 2 تا 3 میلی متر قطر دارد و دارای بافتی نرم میباشد .
رنگ برگ پیازچه سبز تیره است و در سال دوم گل میدهد.
گل پیازچه ، از نوک ساقه میانی که تا ۱۰۰ سانتیمتر ارتفاع پیدا می کند و به شکل لوله ای می باشد به صورت چتری و به رنگ های سفید مایل به سبز ارغوانی و بنفش خارج می شود .
گلها ستاره شکلی میباشند و دارای 6 گلبرگ هستند.
عرض گلها 2 سانتی متر میباشد.
فصل گلدهی از فروردین تا خرداد میباشد و قبل از باز شدن گلها ،دانه ها که در یک کپسول کوچک قرار دارند میرسند.
گلها زیبا میباشند و زنبورها را جذب می کنند (زنبورها برای گرده افشانی مفید هستند.)
کشاورزان برای مرزبندی کردن باغها پیازچه را می کارند و همچنین برای حفظ گیاهان از آفت سوسک ژاپنی .
نگهداری از این گیاه به شرح زیر میباشد:
نور: آفتاب کامل یا نیمسایه
رطوبت:مرطوب
خاک: خاک مناسب برای این گیاه خاک خوب زهکشی شده و مرطوب با ph حدود 6 یا 7 میباشد.
دما: برای این گیاه دمای بین -3 تا 16 درجه مناسب میباشد
فواید تغذیه ای پیازچه:
پیازچه فواید زیادی دارد که اغلب آن ها مانند پیاز است. از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
* کاهش قند خون
* کاهش کلسترول خون بالا
* کاهش فشار خون بالا
* کاهش ریسک پیشرفت سرطان کولون و دیگر سرطان ها
* کاهش التهاب
از اجزای تشکیل دهنده ی پیازچه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1) آلیل پروپیل دی سولفاید
مشخص شده است که این ترکیب سطوح قند خون را کاهش می دهد. آلیل پروپیل دی سولفاید این کار را با افزایش میزان انسولین در دسترس انجام می دهد. به این ترتیب که به دلیل داشتن دی سولفید با انسولین رقابت کرده و جای انسولین در کبد را اشغال می کند؛ انسولین در کبد غیر فعال است.
2) کوئرستین
کوئرستین ترکیبی است که در پیازچه ها یافت می شود و دارای فواید ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی است.
3) کروم
پیازچه ها غنی از کروم هستند. کروم یک ماده ی معدنی ضروری است که بدن از آن برای تنظیم گلوکز، سوخت و ساز بدن و ذخیره سازی ماکرونوترینت ها استفاده می کند. در واقع کروم جزئی از فاکتور تحمل گلوکز است.
از طرفی کروم موجب کاهش کلسترول تام همراه با افزایش کلسترول خوب(HDL) و کاهش تری گلیسیرید می شود.
جالب است که بدانید همان اجزایی که مسئول بوی خاص پیازچه هستند، بیشترین فواید را برای سلامتی به ارمغان می آورند.
4) ویتامین C
پیازچه ها غنی از این ویتامین هستند. ویتامین C نه تنها به ارتقاء سیستم ایمنی بدن کمک می کند بلکه از بدن در برابر بیماری های قلبی – عروقی، بیماری های چشمی و چین و چروک های پوستی محافظت می کند. 5) دیگر مواد
از دیگر مواد مغذی که در پیازچه ها یافت می شود می توان به فیبر، منیزیم، ویتامین B6، پتاسیم و مس اشاره کرد.
این گیاه به دو صورت خطی و دستپاش کاشته می شود .
روش کاشت :
بذر این گیاه را با توجه به آب و هوای محل ، از اوایل اسفند ماه تا اواخر خرداد ماه می کارند .
به این منظور بایستی ابتداء زمین را کاملا آماده ساخت و با کود کافی تقویت نمود .
پس از آن که بذر را در زمین پاشیدند روی آنها را با کمی خاک برگ پوسیده و یا خاک نرم می پوشانند .
در طریقه دستپاش ، وجین کردن و بیرون آوردن علف های هرز مشکل خواهد بود . در این روش بایستی با خارج ساختن تعداد زیادی از پیازچه های سبز شده کشت را تُنُک ( خلوت ) نمود به همین دلیل مقادیر زیادی از محصول تلف می گردد .
در طریقه کاشت خطی ( ردیفکاری ) وجین کردن زمین آسان می گردد و خارج ساختن علف های هرز به سادگی صورت می پذیرد . همچنین برای خرد کردن سِلِه زمین ( سله شکنی ) و نرم کردن خاک مشکلی پیش نخواهد آمد.
در طریقه خطی ، بایستی سعی شود که فاصله خطوط از یکدیگر ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر باشد و بذرها به فاصله ۵ سانتیمتر از یکدیگر روی خطوط قرار گیرد .بوته های دوساله پیازچه که به گل می نشینند ، پس از آن که گل ها کامل شدند ، بذرها در داخل غلافی سبز رنگ در نوک ساقه میانی بوجود می آیند این ساقه ها را پس از رسیدن و قبل از آن که خشک شوند قطع نموده در محل سایه و خشک که هواگیر باشد خشک می کنند .سپس آنها را تکان داده بذرها را جدا می سازند و از خاک و خاشاک جدا نموده در ظرف مناسبی مانند کیسه و یا قوطی نگهداری می کنند .
هشدار: برخی حیوانات مانند سگها به این گیاه حساس میباشند.
