خصوصیات گیاهشناسی:
گیاهی است کوتاه به بلندی 15 تا 40 سانتیمتر، چندساله و علفی، دارای ریزوم و ریشه قوی به رنگ قهوه ای است. برگهایی مدور به رنگ سبز روشن، منقسم، دارای 7 تا 11 لوب دندانه دار و منتهی به دمبرگ دراز دارد. گل های آن دارای کاسه کوچکی مرکب از 8 تقسیم در 2 ردیف و پرچم هایی به تعداد 4 و بسیار کوچک است.
شرایط محیط رشد:
محل رویش آن معمولاً در چمنزارهای مرطوب، کوهستان ها و کنار جوی ها، جنگل های مرطوب و سایه دار است.
تقریباً در همه نواحی و مناطق قابل کشت است ولی سرزمین اصلی آن کوه‌های شرق آفریقا است که توسط طوفان های اقیانوسی هند و اطلس به سایر نقاط دنیا سفر کرده است. نوعی از این گیاه به نام پای شیر زمخت دارای برگ هایی بزرگ تر بوده و در مناطق معتدل رشد می کند. از آنجایی که برگ های نرم دارد، در مناطق بارانی طرفداران زیادی پیدا کرده است. زیرا برگ های آن ساعت ها پس از باران مانند جواهر درخشش دارند. تقریباً از اوایل تابستان تا اوایل پائیز دسته هایی از شاخه های گل زرد رنگ می آورد. گونه های مختلف پای شیر، اغلب سالی دو بار گل می دهند. به طور شگفت انگیزی در زمین و خاک رس رشد کرده و زمین را پوشش می دهد.
از پای شیر بیشتر در حاشیه باغچه و نیز پوشش زمین استفاده می شود. محل سایه آفتاب را بیشتر دوست دارد و قد آن تا حدود 35 سانتیمتر می رسد.
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی:
قسمت مورد استفاده این گیاه تمام گیاه بخصوص ریشه و برگ آن می باشد.
گیاه پای شیر در بیماری های زنان، بخصوص در مواردی که خونریزی های شدید قاعدگی و یا خارش مهبل وجود دارد مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه شدیداً قابض بوده و حاوی مقادیر زیادی «تانین» می باشد. گیاه پای شیر برای درمان زخم هایی که سربازان در قرون ۱۵ و ۱۶ میلادی دچار می شدند بسیار استفاده می شد.
قسمت های هوایی این گیاه برای درمان اسهال و مسمومیت های غذایی مناسب می باشد. در درمان خونریزی های شدید قاعدگی و نیز کم کردن ترشحات مهبل مناسب است. در التهاب ها و عفونت ها هم می توان از آن استفاده نمود. تحقیقات اخیر دانشمندان نشان داده است که عصاره این گیاه دارای خاصیت آنتی اکسیدانی قوی است.
این گیاه ضد التهاب، تنظیم کننده قاعدگی خانم ها، قابض، تقویت کننده دستگاه گوارش و التیام بخش زخم ها می باشد.
از نظر مزاج شناسی نیز دارای طبیعت تلخ، خشک، خنک و قابضی می باشد.
تکثیر:
کشت این گیاه به خاطر رشد ضعیف و در نتیجه محصول کم از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نمی باشد. علاوه بر این تعداد زیادی از گیاه مورد نظر به صورت خودرو وجود دارد.
زمان حصول برداشت برگ ها و گیاه کامل در طول گلدهی از اردیبهشت تا مردادماه می باشد. پس از محصول برداری آن را باید در سایه و یا به روش مصنوعی در حرارت 40 تا 50 درجه خشک نمود و سپس در جعبه های مسدود و دور از نور و رطوبت نگهداری کرد.
