خصوصیات گیاهشناسی:
گیاه “ونک” گیاهی چندساه به ارتفاع 40 تا 100 سانتیمتر است که برگ های آن مرکب و دارای 7 تا 15 برگچه می باشد. هر برگچه به فرم بیضوی و نوک تیز، شبیه زبان گنجشک معمولی است. این برگ ها بسیار معطر بوده و دارای کرک های چسبناکی است.
گل های آن درشت به رنگ سفید و سفید مایل به قرمز می باشد. میوه آن به شکل ستاره و مرکب از پنج قسمت است. ریشه آن ضخیم و پوست ریشه سفید رنگ می باشد.
شرایط محیط رشد:
این گیاه آسان رشد بوده و در خاک باغچه به خوبی رشد می کند. همچنین مکان های آفتابی و خشک را به همراه خاک آهکی ترجیح می دهد. خاک های سنگین بافت یا عمیق را نمی پسندد. می تواند خشکی را تحمل کند.
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی:
از سرشاخه گلدار و پوست ریشه به عنوان دارو استفاده می شود.
این گیاه دارای اثراتی همچون سقط آور، ضد کرم، ضدباکتری، ضد اسپاسم، هضم کننده، مدر، خلط آور و تب بر است.
در این گیاه آلکالوئید دیکتامنین و کولین، تری گونین، اوباکو لاکتون و ساپونین وجود دارد. بیش از 100 ترکیب شیمیایی از جنس Dictamnus استخراج شده که برخی از آنها شامل آلکالوئیدها، لیمونوئید تری ترپنوئیدها، فلاونوئیدها، سزکوئی ترپنوئیدها، کومارین ها و فنیل پروپان می باشد.
تکثیر:
تکثیر این گیاه از طریق کشت بذرهای آن صورت می گیرد. بذور را باید بلافاصله پس از رسیدن در فصل بهار و در شاسی سرد کشت نمود. استفاده از چینه سرمایی به مدت شش هفته می تواند قدرت جوانه زنی آن را افزایش دهد. بذرها معمولاً حدود یک تا شش ماه پس از کشت در دمای 15 درجه سانتیگراد جوانه خواهد زد.
