خصوصیات گیاهشناسی:
“زرین گیاه” یکی از گیاهان اندمیک و منحصر به فرد منطقه زاگرس خصوصاً استان های اصفهان و چهارمحال و بختیاری می باشد و بخاطر ارزش و اهمیت آن در معرض نابودی قرار گرفته و هر روز از تراکم آن کاسته می شود.
زرین گیاه، گیاهی است نیمه چوبی به طول 20 سانتیمتر با ساقه¬ های متعدد چوبی، برگ¬ های دمبرگ ¬دار، تخم مرغی شکل و گل¬ های سفید متمایل به زرد که این گل ¬ها از اوایل اردیبهشت ماه ظاهر شده و تا تیرماه باقی می ¬مانند.
شرایط محیط رشد:
پراکنش این گیاه در ایران در منطقه مرکزی ایران در منطقه ایران و توران، در استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری در ارتفاعات خوانسار، سمیرم، فریدن، فریدونشهر مشاهده می شود.
در مناطق استپی و نیمه استپی، مناطق کوهستانی، مکان های سردسیر و سنگلاخی با ارتفاع 2500 تا 3000 متر و بارندگی حداقل 300 میلیمتر در سال به چشم می خورد.
خواص درمانی و کاربردهای صنعتی:
این گیاه به عنوان یک گیاه دارویی مهم جهت رفع دردهای روماتیسمی، و دردهای مفصلی بکار می رود.
وجود ترکیبی به نام “زانتومیکرول” در برگ های زرین گیاه مسئول اصلی خاصیت ضدسرطانی این گیاه دارویی است.
اجزاء اصلی این گیاه شامل لیمونین، Verbenone, alpha-terpineol, ، الکل پریلیل و کاریوفیلین می باشد. بر اساس تحقیق مذکور صورت گرفته، اثرات درمانی اسانس زرین گیاه قابل مقایسه با هیوسین و ایندومتاسین می باشد.
اثرات درمانی این گیاه شامل کاهش تب، درد مفاصل و روماتیسم، تقویت حافظه، درمان بیماری ام اس، سریع کردن جریان خون، درمان سرگیجه، وزوز گوش و سردرد اشاره شده است.
لیمونن که یکی از اجزای اصلی اسانس زرین گیاه می باشد، به عنوان یک مهار کننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین، ضد تومور، ضد ویروس، باکتری کش، عامل پیشگیری کننده از سرطان، ضد کاندیدیا، خلط آور، مهار کننده رشد قارچ ها، ضد اسپاسم و مسکن مؤثر می باشد. ژرانیول نیز یکی از ترکیباتی است که در اسانس زرین گیاه وجود دارد و سبب ممانعت از رشد و سنتز پلی آمین ها در سلول ¬های سرطانی انسان شده است.
تکثیر:
از بذر این گیاه جهت تکثیر استفاده می شود. طول بذر 4 میلی متر، عرض بذر 1.25 میلی متر و قطر بذر 1.07 میلیمتر است. شکل بذر بصورت تخم مرغی یا واژ تخم مرغی، سطح شکمی برآمده است و دارای یک خط هشت مانند در نوک می باشد سطح پشتی دارای سه تا پنج خط قهوه ای بسیار تیره است نوک بذر لوبدار است. این بذور به رنگ قهوه ای تیره با یک خط شیب دار هشت مانند در نوک که در سطح شکمی قابل مشاهده تر می باشد، است. نوع میوه بذری زرین گیاه نیز فندقه است.
