خصوصیات گیاهشناسی:
گیاه “بید فری” یا “بید چینی” گونه ای از جنس و خانواده بید و بومی شمال شرق چین می باشد. این گونه ی گیاهی به احترام گیاهشناس ژاپنی آقای Sadahisa Matsuda به این نام (Salix matsudana) نامگذاری شده است. سه واریته از این گونه شناسایی و معرفی شده است که شامل: S. matsudana var. anshanensis ، S. matsudana var. matsudana و S. matsudana var. pseudomatsudana می باشد. این گیاهان با شاخه های فری و پیچ خورده یکی از گونه های محبوب در باغبانی به ویژه در چین به شمار می آیند.
بید فری یا بید چینی، درختی در اندازه های بزرگ تا متوسط، خزاندار، با عادت رشد برافراشته، دارای سرعت رشد زیاد که تا حدود 20 تا 40 فوت ارتفاع رشد می کند. اما طول غمر این درختان کوتاه می باشد. بید فری گیاهی دوپایه است که گل های نر و ماده به صورت خوشه ای روی درختان جداگانه ای تشکیل می شوند. برگ های این گیاهان بلند و باریک، به رنگ سبز کمرنگ، به طول 4 تا 10 سانتیمتر و پهنای یک تا دو سانتیمتر می باشند. در برخی از واریته ها، برگ ها در هنگام فصل پاییز تغییر رنگ داده و زرد رنگ می شوند. گل ها به صورت خوشه ای در اوایل بهار ظاهر می شوند. شاخه های مارپیچ این گیاهان، جلوه ی زیبایی به آنها می دهد. همچنین برخی از واریته های این گونه دارای شاخه هایی به رنگ قرمز می باشد. و برخی از واریته ها نیز به عنوان بونسای مورد استفاده قرار می گیرند.
این گیاهان به عنوان درختانی زینتی در بخش های دیگر جهان مانند استرالیا، اروپا و آمریکای شمالی نیز تولید و مورد استفاده قرار می گیرند.
شرایط محیط رشد:
در خاک های لومی عمیق و آفتاب کامل بسیار عالی رشد می کند. در محلی که دارای آب ماندابی زیاد است نیز می تواند به رشد خود ادامه دهد. به طور کلی درخت بید گیاهی رطوبت دوست است و از وجود رطوبت در خاک استقبال می کند اما از طرفی تا حدودی نسبت به خشکی خاک مقاوم هستند. گیاهان بزرگ و استقرار یافته از این جنس دارای سیستم ریشه ای گسترده ای هستند که می توانند با کمک آنها آب مورد نیاز خود را تأمین کنند.
به منظور هرس، شاخه های ناخواسته و پا جوش ها را می توان در زمستان برید. برای واریته هایی که شاخه های رنگی دارند هرس شدید لازم است.
این گیاهان می توانند سرمای زمستان را تا حدود -17 درجه سانتیگراد تحمل کنند اما دماهای پایین تر گاهی می تواند سبب سرمازدگی و ایجاد خسارت به درختان گردد.
آفات و بیماری ها:
Agrobacterium Tumefaciens: این بیماری به نام گال طوقه نیز شناخته می شود. این باکتری در سایر گیاهان نیز تولید بیماری می کند.
Physalospora Miyabeana: قارچی است که شاخه ها و تنه درختان بید را آلوده می کند و باعث ایجاد خسارت می شود. اگر چه این لکه ها برای بید کشنده نیستند.
Tar Disease (بیماری قیری شدن): این بیماری لکه های سیاهی بر روی برگ های درخت ایجاد می کند. این لکه های سیاه سه بعدی هستند.
Willow Scab: بیماری است که از برگ های جوان و نابالغ تغذیه می کند. این قارچ ابتدا به برگ ها متصل می شود و سپس به شاخه های کوچک می چسبد. باعث ایجاد شانکر و کپک می شود.
Root Rot: پوسیدگی در سیستم ریشه مستقر می شود و کل درخت را آلوده می کند. این نوع پوسیدگی می تواند درخت را سریعاً از بین ببرد.
تکثیر:
سرشاخه همه انواع بیدها به راحتی در آب ریشه می گیرند وقتی ریشه ها به خوبی رشد کردند می توان سر شاخه ها را در گلدان و یا محل اصلی کاشت. از طریق کاشت قلمه های 30 سانتی متری از بهار تا شهریور قابل تکثیر است. به وسیله بذر که در اواخر بهار می رسد نیز قابل تکثیر می باشد و لی به ندرت به این طریق عمل می کنند و بهترین راه ازدیاد آن توسط قلمه است که هر زمان آب و گرمای حداقل 13 درجه وجود داشته باشد قابل عمل است. معمولا بید فری را برای نمایش بیشتر بر روی بید معمولی پیوند می نمایند که تولید درختی زیبا با شاخه های مارپیچی می کند.
