بابونه گیاهی است دائمی و کوچک از خانواده Asteraceae که بومی اروپا ، شمال آمریکا و آرژانتین میباشد.
این گیاه چند ساله امروزه به وفور در شمال آفریقا ، مناطق معتدل آسیا از جمله کشور ایران و بریتانیا دیده میشود.
پراکندگی گیاه بابونه در کشور ما به شرح زیر میباشد:
آذربایجان،فارس (کازرون، نوردآباد ممسنی، داراب وجهرم)،لرستان (بین خرم آبادو دورود و حسینیه در شمال غربی اندیمشک) وخوزستان(صالح آباد، هفت گل،شوشتر،رامهرمز)، اطراف تهران و دماوند .
بابونه گیاهی است معطر که به علت داشتن گلهای زیبا ، گیاه زینتی نیز محسوب میشود و در چمنزارها و زمین های شنی میروید.
این گیاه، خاصیت طبی و دارویی دارد و برای مصارف زیبایی و ساخت عطرها نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
به عنوان طعم دهنده در پخت بعضی غذا ها از گیاه بابونه استفاده میشود.
این گیاه چند ساله و همیشه سبز ارتفاعی تقریبا 30 سانتیمتر دارد.
ساقه آن به رنگ سبز مایل به سفید، برگ های آن کوچک متناوب و دارای بریدگی های باریک، نامنظم و پوشیده از کرک است.
گل های آن مجتمع در یک طبق که به طور منفرد در انتهای ساقه گل دهنده قرار گرفته اند .
این گلها از اواسط بهار تا اواسط تابستان بر روی ساقه دیده میشوند. در هر طبق، گل های سفید در اطراف و گل های زرد در قسمت وسط قرار دارند.
نگهداری از گیاه بابونه به شرح زیر میباشد:
نور: بهتر است در آفتاب کامل قرار داشته باشد .
در نیمسایه نیز رشد میکند ولی اگر گیاه در سایه باشد گل نمیدهد.
دما: این گیاه مناسب آب و هوای معتدل میباشد و دمای بین -6 تا 28 درجه را تحمل میکند.
آبیاری: به آبیاری کم نیاز دارد و تحمل خشکی و کم آبی را دارد.
خاک:خاک ماسه ای، شنی، لومی خوب زهکشی شده .
بهتر است خاک غنی باشد.
خواص درمانی بابونه:
بابونه از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و از تقویت کننده های تلخ به حساب می آید.
چای کیسه ای بابونه
1) یکی از مهم ترین خواص بابونه، درمان زخم و ورم معده است که به آسانی این مرض را درمان می کند. افرادی که سال های سال با این بیماری دست به گریبان هستند و از قرص های مختلف گران قیمت نظیر Lozac و Zantac و … استفاده می کنند، می توانند با استفاده از بابونه، پول داروی خود را پس انداز کنند و سلامتی خود را نیز بازیابند.
برای درمان زخم معده یک لیوان دم کرده غلیظ بابونه درست کنید (4 قاشق چای خوری بابونه خشک را در یک لیوان آب جوش و یا چهار تا چای کیسه ای بابونه در یک قاشق لیوان آب جوش ) و صبح ناشتا آن را بنوشید. سپس در رختخواب به پشت دراز بکشید و بعد از چهار دقیقه بخوابید. البته بعد از یک ربع ساعت می توانید صبحانه خود را میل کنید . این عمل را به مدت دو هفته ادامه دهید تا زخم و ورم معده به کلی شفا پیدا کند.
2) بابونه اعصاب و قوای جنسی را تقویت می کند.
3) بابونه تقویت کننده مغز است.
4) بابونه ادرارآور و قاعده آور است.
5) این گیاه ترشح شیر را در مادران شیرده افزایش می دهد.
6) درمان کننده سردرد و میگرن است.
7) استفاده از بابونه سنگ مثانه را خرد و دفع می کند.
8) اگر کسی قطره قطره ادرار می کند، به او دم کرده بابونه دهید تا درمان شود.
9) بابونه درمان کننده کمی ترشحات عادت ماهیانه است.
10) برای درمان چشم درد، بابونه را در سرکه ریخته و بُخور دهید.
11) برای تسکین دردهای عضلانی دم کرده بابونه بنوشید.
12) جویدن بابونه برای التیام زخم های دهان مفید است.
13) خوردن 5 گرم ریشه بابونه با سرکه ی رقیق محرک نیروی جنسی است (ریشه بابونه گرم تر و خشک تر از گل بابونه است).
گل بابونه خشک
14) بابونه تب بُر و تسکین دهنده درد است.
15) بابونه تقویت کننده معده است.
16) برای تسکین درد در هنگام دندان درآوردن بچه ها، به آنها دم کرده بابونه بدهید.
17) برای رفع بی خوابی و داشتن یک خواب آرام و راحت، کافی است 10 دقیقه قبل از رفتن به رختخواب، یک فنجان دم کرده بابونه بنوشید.
18) بابونه درمان کننده بی اشتهایی است.
19) بابونه برای رفع ورم روده موثر است.
20) دم کرده بابونه درمان کننده کم خونی است.
21) از بابونه برای رفع کرم معده و روده استفاده کنید.
22) بابونه تسکین دهنده دردهای عادت ماهیانه است.
23) بابونه برای رفع زردی مفید است.
24) حمام بابونه اثر نیرو دهنده دارد. برای این منظور چند قطره اسانس بابونه را در وان حمام ریخته، مدت یک ربع در آن دراز بکشید.
25) برای تسکین درد، چند قطره اسانس بابونه را با یک قاشق روغن بادام مخلوط کرده و روی محل های دردناک بمالید تا درد را تخفیف می دهد.
26) اسانس بابونه مخلوط با روغن بادام برای رفع ناراحتی های پوستی نظیر اگزما ، کهیر و خارش مفید است.
27) برای رفع گوش درد و سنگینی گوش، یک قطره روغن بابونه را در گوش بچکانید.
28) اسانس بابونه چون اثر تهوع آور دارد، در مسمومیت های غذایی مصرف می شود.
29) روغن بابونه را برای از بین بردن کمردرد، درد مفاصل و نقرس روی محل درد بمالید.
30) با دم کرده بابونه اگر موهای بلوند را بشویید آنها را روشن تر و شفاف تر می کند.
31) خانم هایی که یائسه شده اند، بهتر است همه روزه دم کرده بابونه بنوشند، زیرا اختلالات یائسگی را برطرف می کند.
32) بابونه ضد آلرژی است.
طرز تهیه فرآورده های بابونه:
دم کرده ی گل بابونه
برای درست کردن دم کرده بابونه، یک قاشق چای خوری گیاه بابونه خشک را در یک فنجان آب جوش ریخته و مدت 5 دقیقه بگذارید تا دم بکشد.
اسانس بابونه :
حدود 8/0 تا 1 درصد، اسانس در این گیاه وجود دارد که به وسیله تقطیر با بخار آب به دست می آید. رنگ این اسانس آبی روشن است، ولی در اثر کهنه شدن به رنگ زرد مایل به قهوه ای در می آید. بوی این اسانس، بسیار قوی و طعم آن معطر و سوزانده است. اسانس بابونه در عطر سازی و برای معطر کردن غذاها به کار می رود.
روغن بابونه با روغن زیتون :
گل خشک بابونه را برابر وزنش با روغن زیتون مخلوط کرده و روی آتش ملایم بگذارید تا دم بکشد (نباید بجوشد) و گهگاه آن را هم بزنید. سپس آن را از روی آتش بردارید و بگذارید تا مدت 24 ساعت بماند.
روغن بابونه
سپس آن را از صافی با فشار رد کرده و در شیشه ای دربسته نگهداری کنید. برای نفخ شکم و قولنج آن را روی شکم بمالید.
روغن بابونه با روغن کنجد :
مقداری از گل خشک بابونه را با چهار برابر وزن آن با روغن کنجد مخلوط کرده و سپس به اندازه دو برابر گل بابونه، آب به آن اضافه کنید.
آن را روی حرارت بگذارید تا بجوشد و آب آن به کلی تبخیر شود و فقط روغن باقی بماند.
تکثیر گیاه بابونه به روش قلمه زدن میباشد.
قلمه گرفته شده از شاخه های فرعی در تابستان و یا قلمه های پایه در زمان رشد مناسب میباشند.
هشدار: مصرف این گیاه برای زنان باردار مضر میباشد.
